Çin, hava modifikasyon programını Hindistan’dan daha büyük bir alanı kapsayacak şekilde genişletmeye karar verdi.
By James Griffiths, CNN
December 4, 2020
Çin, bu hafta, deneysel bir hava modifikasyon programını, Hindistan’ın toplam büyüklüğünün 1,5 katından daha fazla bir alanı kapsayacak şekilde büyük ölçüde genişletme planlarını açıkladı. Bu şekilde 5.5 milyon kilometrekarelik (2,1 milyon mil kare) alan hava modifikasyonu çalışmaları için ayrıldı.
Devlet Konseyi’nden yapılan bir açıklamaya göre Çin, 2025 yılına kadar “gelişmiş bir hava modifikasyon sistemine” sahip olacak.
Önümüzdeki beş yıl içinde, hava modifikasyonu ile yağmur veya kar yağışının sağlanacağı toplam alan 5,5 milyon km2’ye ulaşması hedeflenirken , 580.000 km2’nin (224.000 mil kare) üzeri bir alanda dolu önleme çalışmaları için kullanılacak.
Açıklamada, programın afet yardımı, tarımsal üretim, orman ve mera yangınlarına acil müdahale ve alışılmadık derecede yüksek sıcaklıklar veya kuraklıklarla başa çıkmada yardımcı olacağını da sözlerine ekledi.
Çin’in hava koşullarını kontrol edebilme programı yeni bir uygulama değildir. Tarım alanlarını korumak , önemli hava olaylarını engellemek ve açık bir gökyüzü oluşturabilmek için uzun zamandır havayı kontrol etmeye çalışmaktadır.
2008 Pekin Olimpiyatları öncesinde hava kirliliğini azaltabilmek ve spor yarışmalarında eşit rekabet koşulları yaratabilmek ve yağmur yağmasını engelleyebilmek için bulutları tohumladı.
Artık, Çin’in başkentinde düzenlenen önemli siyasi ve ekonomik toplantılar, hem hava modifikasyonu ile hava koşullarının değiştirilmesi, hem de yakındaki kirlilik yaratan fabrikaların kapatılması sayesinde güzel ve açık gökyüzünün tadını çıkarmakla ünlendi.
Kavram olarak bulut tohumlama çalışmaları, onlarca yıldır vardır. Bu tohumlama işlemi; küçük miktarlarda gümüş iyodürü çok nemli bulutlara enjekte ederek çalışır. Daha sonra su buharının yeni parçacıkların etrafında yoğunlaşması ile ağırlaşır ve sonunda yağış olarak aşağı düşer.
Bu yılın başlarında yayınlanan ve ABD Ulusal Bilim Vakfı tarafından finanse edilen bir araştırma sonucunda ” eğer atmosferik koşullar uygun ise bulut tohumlamasının, geniş bir alanda kar yağışını artırabileceğini” açıklandı.
Çalışma, bulut tohumlamanın işe yaradığını kesin olarak tespit eden ilk çalışmalardan biriydi, çünkü daha önce uygulama sonucunda oluşan yağışları normal kar yağışından ayırt etmek zordu.
Hava Modifikasyonunda ki belirsizlikler, Çin’in bu alanda kullanılan teknolojiye yoğun bir şekilde yatırım yapmasını engelleyemedi.
2012 ile 2017 arasında ülke, çeşitli hava modifikasyon programlarına 1,34 milyar dolardan fazla para harcadı. Eyalet haber ajansı Xinhua’ya göre geçen yıl, hava değişiklikleri, Çin’in batı bölgesi olan Sincan’da, önemli bir tarım alanı olan dolu hasarının % 70’ini azaltmaya yardımcı oldu.
Halen ABD de dahil olmak üzere dünyadaki bir çok ülke de hava modifikasyonu ve bulut tohumlanması çalışmalarına yatırım yaparken, Çin’in bu alandaki teknolojiye olan ilgisi, Komşusu Hindistan’ıda harekete geçirdi.
Özellikle tarımın büyük ölçüde muson yağışlarına bağlı olduğu ve iklim değişikliğinin bir sonucu olarak zaman zaman zaten muson yağışlarının kesintiye uğraması ve daha az tahmin edilebilir hale gelmesi Hindistan’ında Hava Modifikasyonu konusunda çalışmalar yapmasını zorunlu kıldı.
Hindistan ve Çin, geçtiğimiz günlerde Himalayalar’daki ortak ve son derece tartışmalı olan sınır boyunca karşı karşıya geldi. İki taraf bu yılın başlarında son zamanlardaki en kanlı çatışmalarını gerçekleştirdi.
Yıllardır, Hindistan’daki bazı kişiler, hava koşullarının zaten yeterince uygun olmadığı dağ bölgesindeki çatışmalarda , hava modifikasyonunun ve hava durumunu değiştirebilme yeteneğinin Çin’e potansiyel olarak üstünlük sağlayabileceğini ifade ettiler.
Pekin’in hava modifikasyonunun birincil odak noktası yerel gibi görünse de, uzmanlar ülke sınırlarının ötesinde de etki potansiyeli olduğu konusunda uyardılar.
Ulusal Tayvan Üniversitesindeki araştırmacıların geçen yıl yayınladıkları bir makalede, “hava modifikasyon faaliyetlerinde uygun koordinasyon eksikliğinin hem Çin içinde hem de diğer ülkelerin komşu bölgeleri arasında” yağmur hırsızlığı “suçlamalarına yol açabileceğini” söylediler.
Ayrıca, “tartışmalı olabilecek projelerin uygulanmasında kontrol ve denge sisteminin” eksikliğine de işaret ettiler.
Yazarlar, “İklim değişikliğinin bilimsel kanıtları ve siyasi gerekçeleri (Çin’de) geniş yada dar tartışmalara tabi değildir” diye yazdı.
Bazı uzmanlar, özellikle ülkenin iklim değişikliğinin etkilerinden muzdarip olduğu için, Çin’in hava modifikasyonu gibi daha iddialı mühendislik (geoengineering projelerini benimsemesine yol açabileceğini düşünüyor.
Atmosferi bir takım kimyasallar ile tohumlamak gibi radikal çözümler teorik olarak sıcaklıkları düşürmeye yardımcı olabilir, ancak aynı zamanda tehlikeli ve öngörülemeyen sonuçlara da yol açabilir. Birçok uzman, bir ülkenin bu tür tekniklerle deney yapması durumunda sonuçların neler olabileceğini tahmin edemediği için korkmaktadır.
Hindistan Karnataka’daki Manipal Yüksek Öğretim Akademisi’nde iklim uzmanı olan Dhanasree Jayaram’a göre, “düzenleme olmadan, bir ülkenin hava modifikasyonu ile ilgili çalışmaları diğer ülkeleri olumsuz etkileyebilir.” demektedir.
“Çin, geoengineering projelerini sahada ‘tek taraflı olarak’ konuşlandırmanın işaretlerini henüz tam olarak göstermemiş olsa da, hava durumu modifikasyonu ve mega-baraj projeleri (Three Gorges gibi) dahil olmak üzere diğer büyük mühendislik projelerinin ölçeği, Çin’in bu tip mühendislik çalışmalarını konuşlandırmaya istekli olduğunu gösteriyor .
Geoengineering :
Dünya’nın yaşam ortamını küresel bazda bilinçli değişiklikler yaparak insanlar ve diğer canlı türleri için daha yaşanabilir hale getirmektir. Geoengineering aynı zamanda bugün Dünya’da, insanoğlu tarafından yaratılmış küresel ısınma ile mücadele etmek adına sunulmuş olan sorun çözücü ALTERNATİFLERİ açıklamak için de kullanılır.
Son Yorumlar