COP27’de “Su konusunu ciddiye alın” uyarısı…
İklim değişikliğinin etkileri su konusunda da hissediliyor
Şarm El Şeyh, Mısır, 8 Kasım 2022
BM iklim müzakereleri COP27’deki Su ve İklim Liderleri panelinden yapılan ortak açıklamaya göre, “Kaybedecek zaman yok. Şimdi iklim eylemi için bir zorunluluk olarak su konusunda da ciddileşmenin zamanıdır” denildi.
Açıklamada, devlet ve hükümet başkanlarına, suyun Paris Anlaşması hedeflerine ulaşmak için “çözümün bir parçası” olduğu ve suyun genellikle bir sorun olarak görüldüğü mevcut parçalı yaklaşımı değiştirmek için daha entegre su ve iklim eylemi yapmaya çağırıyor.
Su kaynaklarının daha iyi yönetilmesinin, suyla ilgili afetleri azaltmak, iklim uyumunu ve direncini güçlendirmek ve sera gazı emisyonlarını azaltmaya yardımcı olmak da dahil olmak üzere birçok faydası olacağını belirtiliyor.
Durum acil çünkü; iklim değişikliğinin etkileri su üzerinde daha çok hissediliyor.
COP27’deki Liderler Zirvesi sırasında; “Atmosfer, sanayi öncesi seviyelerin bir derece üzerinde ısınmaya geçtiğinde, deniz seviyeleri yükseldikçe ve kriyosfer eridikçe, iklim değişikliğinin etkileri daha önce hiç olmadığı kadar hissediliyor. Sonuç olarak ortaya çıkan sel, sıcak hava dalgaları, kuraklıklar, fırtınalar ve dünya çapındaki deniz seviyesinin yükselmesi, ısınma 1,5 derece ve ötesine doğru devam ettikçe giderek daha da kötüleşecek” denildi. Bu açıklama Su Güvenliği konulu üst düzey yuvarlak masa toplantısının hemen öncesinde yayınlandı. Mısır cumhurbaşkanlığı, “su ” konusunu Şarm El-Şeyh’teki müzakerelerin bir önceliği haline getirdi.
Halihazırda 3,6 milyar insan yılda en az bir ay suya yetersiz erişimle karşı karşıyadır ve bunun 2050 yılına kadar 5 milyarı aşması beklenmektedir. BM ; 2001 ve 2018 yılları arasında tüm doğal afetlerin %74’ünün suyla ilgili olduğunu açıkladı. Bu nedenle, suyla ilgili tehlikeler, önümüzdeki beş yıl içinde Herkes İçin Erken Uyarılar’ı gerçekleştirmeye yönelik yeni girişimin önemli bir parçasıdır.
Su ve İklim Liderleri Küresel Su Ortaklığı su ve iklim gündemlerini entegre etme konusunda stratejik rehberlik sağlayan ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ve dokuz BM ajansı tarafından yönetilen uluslararası bir koalisyona öncülük eden 18 üst düzey karar ve politika yapıcıdan oluşan seçkin bir oluşumdur.
Tacikistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Emomali Rahmon liderlerden biridir. Ülkenin 14.000 buzulunun 1000’den fazlası tamamen eridi. Orta Asya bölgesindeki su kaynaklarının yüzde 60’ından fazlasını oluşturan Tacikistan buzullarının toplam hacmi neredeyse üçte bir oranında azaldı.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Hani Sewilam, sık sık su stresiyle karşı karşıya kalan ve can damarı Nil Nehri olan bir ülkeyi temsil ediyor. Afrika, özellikle suyla ilgili tehlikelere ve kıtlıklara karşı en savunmasız kıtadır..
Su ve İklim Liderleri grubu ayrıca Marshall Adaları Cumhuriyeti’nin Eski Başkanını, Togo Cumhuriyeti ve Kore Cumhuriyeti’nin Geçmiş Başbakanlarını ve ayrıca BM kuruluşlarının, sivil toplumun, özel kuruluşların üst düzey temsilcilerinden oluşur.
Liderler, su kaynaklarının daha iyi yönetilmesinin hayati önem taşıdığını ve sayısız fayda sağlayacağını vurguladılar:
İklim kaynaklı afet risklerini azaltmak. Hidrometeorolojik izleme ve tahmin sistemleri, sel, kuraklık ve diğer tehlikeler hakkında erken uyarı sağlar. Yeterli güvenlik önlemleriyle sulak alanların, barajların ve diğer su depolarının daha iyi yönetimi, bu tür olaylar meydana geldiğinde ihtiyati tedbirler ve acil müdahaleler için seçenekler sunar.
Açıklamada, “Afet riskini azaltma stratejilerinizde sizi sel, kuraklık ve diğer suyla ilgili tehlikeler için erken uyarı sistemlerine öncelik vermeye ve su depolarını optimize etmeye çağırıyoruz” denildi.
İklim değişikliği direncini ve güvenliğini artırmak. İyi yönetilen su kaynakları, insan haklarına ve geçim kaynaklarına, ekonomik kalkınmaya, yoksulluğun azaltılmasına, istihdam yaratılmasına, halk sağlığına, cinsiyet eşitliğine ve biyolojik çeşitliliğin korunmasına katkıda bulunur. Özel sektör de dahil olmak üzere yeniliği teşvik eden ve su konusunda özel-kamu işbirliğini kolaylaştıran destekleyici bir düzenleyici çerçeve kilit bir rol oynayabilir. Sınıraşan su havzaları söz konusu olduğunda, işbirliğine dayalı su yönetimi, sınır ötesi uyum ve işbirliğini teşvik eder. Suyla ilgili ekosistemlerin korunması ve yönetilmesi kritik bir rol oynamaktadır.
Liderler, “Sizi, artan talep bağlamında, farklı sektörlere su tahsis ederken, toplumsal ve çevresel önceliklerinizi ve iklim değişikliğini azaltma ve uyum önlemlerinizi yerine getirirken mevcut ve gelecekteki tatlı su mevcudiyetini dikkate almaya çağırıyoruz” dedi.
Emisyonları azaltmak. Su, emisyonları azaltmak ve karbonu yakalamak için gereklidir. Su, hidrojen üretimi ve biyoyakıtlar için bitki yetiştirmek için gerekli bir hammaddedir. İyi planlanmış hidroelektrik, diğer su ihtiyaçları ile dengelenirken ve sosyal ve çevresel etkileri en aza indirirken birçok yerde temiz enerji sağlayabilir. Güneş ve rüzgar enerjisi su yönetimi ile dengelenebilir. İyi yönetilen atık sular ve diğer atık sular, çeltik tarlalarında ve diğer sulama sistemlerinde, sulak alanlarda ve rezervuarlarda iyi yönetilen su gibi metan ve azot oksit emisyonlarının yeniden kullanılmasını sağlar ve azaltır.
Su hizmeti sağlayıcıları ayrıca su ve enerji verimliliklerini iyileştirebilir, su arıtma ve dağıtımı için fosil yakıtlara olan bağımlılıklarını azaltabilir ve düşük emisyonlu pompalama, tuzdan arındırma ve su toplama altyapısı teşvik edilebilir.
Açıklamada, “COP27 için müzakere edilen sonuç belgesinde, suyun iklim değişikliğini hafifletme ve adaptasyona yapabileceği önemli katkıyı kabul etmeye ve bunu su ile birlikte suyla ilgili ekosistemleri korumanın, muhafaza etmenin ve eski haline getirmenin önemini vurgulamaya çağırıyoruz” denildi.
Bu faydaları elde etmek için hükümetlerin, hızla değişen iklimde birden çok amaç için suyu yönetmek için etkili politikalara, bilgiye ve araçlara ihtiyacı vardır. Su ve İklim Liderleri, Entegre Su ve İklim Gündemi için bir Eylem Planı üzerinde anlaştılar ve bunu başarmak için küresel bir yol önerdiler.
Bugün, Dünya Meteoroloji Örgütü Üye Devletlerinin %60’ı, hidrolojik izlemede ve dolayısıyla su, gıda ve enerji bağlantılarında karar desteği sağlanmasında kapasitelerinin azaldığını bildirmektedir. Dünya çapındaki ülkelerin %50’sinden fazlasının suyla ilgili verileri için yerinde bir kalite yönetim sistemi yoktur. Dünya çapındaki ülkelerin sadece yaklaşık %40’ı iyi düzeyde sel ve kuraklık erken uyarı sistemlerine sahiptir.
WMO, su kaynaklarının öneminin daha iyi anlaşılmasını ve daha iyi su yönetimi ihtiyacını karşılamak için bu yıl içinde ilk “Yıllık Su Durumu ” raporunu yayınlayacak.
Bu yayında; Akarsu akışı, su depolama, yüksek etkili hidrolojik olaylar ve buzulların durumu hakkında bilgiler yer alacaktır.
TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK:WMO
