Dünyamız “kayıt altına alınmış en sıcak üç Temmuz ayından birini” yaşadı.
2022 Temmuz ayı ; Avrupa’nın bazı bölgelerini etkileyen uzun süreli ve yoğun sıcak hava dalgaları ile birlikte, dünyanın en sıcak üç Temmuz ayından birini yaşadı. Avrupa’nın Copernicus İklim Değişikliği Servisi’ne göre, Antarktika deniz buzu seviyesi Temmuz ayı için kaydedilen en düşük seviyeydi.
2022 Temmuz ayı, bazı ülkelerde kırılan düşük yağış rekorları ile yerel ekonomileri, tarımı olumsuz etkiledi. Aynı şekilde orman yangını riskini de artırmasıyla Avrupa’nın çoğu için ortalamadan çok daha kurak geçti. Bu alışılmadık derecede sıcak ve kuru hava koşulları Ağustos ayında da devam ediyor.
Bildiğiniz gibi; Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi (ECMWF) tarafından yürütülen Copernicus İklim Değişikliği Servisi, küresel yüzey hava sıcaklığı, deniz buzu örtüsü ve hidrolojik değişkenlerde gözlenen değişiklikleri raporlayan aylık iklim bültenleri yayınlamaktadır. WMO ise , Küresel İklim Durumu raporları için ECMWF’den gelen verileri ve diğer uluslar arası kabul görmüş veri kümelerini kullanmaktadır..
Temmuz 2022 yüzey hava sıcaklığı:
1991-2020 referans dönemine göre ; Küresel olarak Temmuz 2022 ayı, ortalamaların 0,4°C daha üzerinde gerçekleşti. Temmuz 2019’dan marjinal olarak biraz daha düşük fakat Temmuz 2016’dan marjinal olarak biraz daha sıcak olan 2022 Temmuz ayı rekoru en sıcak üç Temmuz’dan biri olarak kayıtlara geçti. Kuzey yarımküre kara kütleleri ağırlıklı olarak ortalamanın çok üzerinde sıcaklıklar gördü.
40°C’yi ilk kez geçen Portekiz, İspanya, Fransa ve Birleşik Krallık’ın bazı bölgelerinde 40°C’nin daha üzerinde sıcaklıklar gözlemlendi. İber Yarımadası, maksimum sıcaklıkların 35 °C’nin üzerinde olduğu alışılmadık derecede daha fazla gün gördü. Bu durum bu bölgedeki sıcak sıcaklıkların uzun ömürlü olduğunu da gösterdi. İspanya ulusal meteoroloji servisi AEMET, Temmuz ayının şimdiye kadar ülkede kaydedilen en sıcak ay olduğunu ve sıcak hava dalgasının kaydedilen en yoğun ve en uzun süreli (9-26 Temmuz) olduğunu açıkladı
Amerika Birleşik Devletleri de tarihin en sıcak üçüncü Temmuz ayını yaşadı. Genel olarak, Teksas’ın rekor düzeyde en sıcak dönemleri olan Temmuz, Mayıs-Temmuz ve Nisan-Temmuz aylarında yaşadığı sıcaklıklar ortalamanın üzerinde ve/veya rekor derecede sıcaktı. ABD Ulusal Çevre Bilgi Merkezleri’ne göre, Temmuz ayında ABD’nin çoğunda gündüz sıcaklıkları 37.8°C’nin üzerinde olan birkaç sıcak hava dalgası meydana geldi ve rekor enerji talebine ve yüksek sıcaklıklar ile ilgili hastalıkların artmasına neden oldu.
WMO Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas, 18 Temmuz’da düzenlediği basın toplantısında, “bu tür sıcak hava dalgası artık yeni normalimiz” dedi. Avrupa’daki sıcak hava dalgalarının daha sık, daha yoğun ve daha uzun süreceğini belirtti. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne göre, 2050 yılına kadar, Avrupa nüfusunun yaklaşık yarısı yaz aylarında yüksek veya çok yüksek sıcaklık stresi riskine maruz kalabileceğini de ekledi.
Güney yarım kürede ise; ortalamanın üzerinde en yüksek sıcaklıklar Orta Güney Amerika ve Güney Afrika’da kaydedildi. Kuzey Pasifik ve Antarktika Yarımadası’na bitişik okyanusta ortalamanın üzerinde sıcaklıklar görüldü. Copernicus İklim Değişikliği Servisi’ne göre, Batı Hint Okyanusu boyunca, Afrika Boynuzu’ndan güney Hindistan’a, Orta Asya’nın çoğunda ve Avustralya’nın çoğunda ise ortalamanın altında sıcaklıklar vardı.
Hidrolojik koşullar:
2022 Temmuz ayında ; batıda yerel düşük yağış rekorları kırıldı. Güneybatı ve güneydoğunun çeşitli yerlerinde kuraklık ile Avrupa’nın çoğu için ortalamadan daha kurak bir dönem yaşandı. Bu koşullar ekonomiyi yerel ve bölgesel olarak etkiledi. Orman yangınlarının yayılmasını ve yoğunlaşmasını kolaylaştırdı. Météo France’a göre Fransa, ulusal düzeyde %85’lik bir yağış açığı ile rekor düzeydeki en kurak Temmuz’u geçirdi.
Copernicus ; Avrupa düzeyinde, yağış, toprak nemi ve bağıl nemin, kıta boyunca İber Yarımadası’ndan İngiltere ve İrlanda ve güney İskandinavya dahil olmak üzere Karadeniz’e kadar, Batı Rusya ve Kafkasya’nın bazı bölgelerinde sürekli olarak ortalamanın altında olduğunu söyledi. Fransa ve Birleşik Krallık’ın bazı bölgeleri yerel yağış kayıtlarına göre en kurak Temmuz ayını yaşadı. Geçtiğimiz aylarda yağış eksikliği ve sıcak hava dalgaları nedeniyle devam eden şiddetli kuraklık koşulları, kuzey İtalya’daki Po Vadisi de dahil olmak üzere birçok alanda tarımı ve enerji yönetimini etkiledi. İspanya, Yunanistan ve Çekya dahil olmak üzere birçok yerde kurak koşullar, orman yangınlarının yayılmasını ve yoğunlaşmasını kolaylaştırdı.
Ayrıca Temmuz ayı ; Kuzey Amerika’nın çoğunda ortalamadan daha az yağış aldı. ABD’de, tarihi ani sel (Missouri ve Kentucky’nin bazı kısımları) yüksek sıcaklıkları ve artan kuraklığı yan yana getirdi. 2 Ağustos ABD Kuraklık İzleme raporuna göre, ABD’nin yüzde 51,4’ü kuraklık yaşamakta. Büyük Havza’dan Pasifik Kıyısı’na ve orta ve güney Ovaların bölümlerine kadar şiddetli ila olağanüstü kuraklık koşulları yaygındı. Orman yangını mevsimi Alaska’da azalıyor gibi görünse de, Batı ve Güney Ovalarında hala güçlü bir şekilde devam ediyor. ABD Ulusal Çevresel Bilgi Merkezleri’ne göre, 50 eyalette 1 Ocak’tan 31 Temmuz’a kadar 5,7 milyon dönümden fazla ( yılın bu zamanı için ortalamanın yaklaşık 1,5 katı) alan yandı.
Copernicus İklim Değişikliği Servisi’ne göre, ortalamanın üzerindeki yağış koşulları ise; özellikle doğu Rusya, kuzey Çin ve doğu Afrika’dan Asya’ya ve kuzeybatı Hindistan’a kadar uzanan geniş bir ıslak bantta dikkat çekiciydi. Ayrıca İskandinavya, İzlanda ve orta ve doğu Avrupa bölgelerinde ortalamadan daha yağışlıydı. Ortalama yağışlara rağmen, Türkiye, Haziran ayının ortalamadan daha yağışlı olması nedeniyle Temmuz ayında da topraklar nemli idi..
Deniz buzu:
En Düşük Temmuz ayı Antarktika deniz buzu rekoru
Antarktika deniz buzu kapsamı, 44 yıllık uydu veri kaydında Temmuz ayı için en düşük değerinde idi. Ortalama 15.3 milyon km2, Temmuz 1991-2020 ortalamasının 1,1 milyon km2 (%7) altında ve bir önceki Temmuz ayının en düşük seviyesinin oldukça altında idi. Temmuz 2022’deki düşük değer, Şubat 2022’den bu yana gözlemlenen, Haziran ayı için rekor düşük bir seviye de dahil olmak üzere, ortalamanın çok altında bir dizi genişlemeyi sürdürüyor. Bununla birlikte, Copernicus İklim Değişikliği Servisi’ne göre, Antarktika deniz buzu kapsamının Temmuz 2021’de ortalamanın üzerinde olduğunu belirtmekte de fayda var; bu, Antarktika deniz buzunu karakterize eden yıllar arası değişkenliğini ortaya koymaktadır.
Arktik deniz buzu kapsamı ortalamanın %4 altındaydı ve uydu kayıtlarında Temmuz ayı için en düşük 12. sırada yer aldı ve 2019-2021’de görülen düşük Temmuz değerlerinin oldukça üzerindeydi.
Avrupa’ da Sıcaklık ve Kuraklık Ağustos’ta da devam ediyor
Temmuz ayının sıcaklık ve yağış eğilimleri, Avrupa’nın bazı bölgelerinde, Birleşik Krallık’a yakın güçlü bir yüksek basınç sistemi ile Ağustos ayında da devam ediyor. İngiltere Meteoroloji Servisi Met. Office göre; 9 Ağustos’ta bir Aşırı sıcaklık uyarısı yayınlandı ve sıcaklıkların İngiltere’nin güney kesiminde hafta boyunca artması bekleniyor. Ancak, sıcaklıkların yeni ulusal rekorların kırıldığı Temmuz ayında yaşananlar kadar aşırı olması beklenmiyor.
Meteo-France, Güney Fransa’daki sıcaklıkların yılın bu zamanı için normallerin 3-5°C üzerinde olduğunu söylüyor.
WMO’nun Deutscher Wetterdienst tarafından işletilen Avrupa için bölgesel iklim izleme merkezleri, 8 Ağustos’ta güncellenmiş başka bir iklim gözlemi yayınladı. Bu gözlem, uyarı ve uyarılar vermekten sorumlu Ulusal Meteoroloji ve Hidroloji Hizmetlerine rehberlik etmeyi amaçlamaktadır. Önümüzdeki dört hafta içinde İberya, Batı Akdeniz, İtalya, Fransa, Güney Birleşik Krallık, Orta Avrupa, Batı Karadeniz bölgesinde “normalin üzerinde sıcaklıklar (sıcak hava dalgası)” yaşanmasının muhtemel olduğu belirtildi. Sıcak Hava dalgaları, aralarında biraz düşük sıcaklıkların olduğu dönemsel ferahlamalar oluşturabilecektir.
Ayrıca, güncellenmiş bir kuraklık kılavuz notu yayınlandı. Bu rapora göre; önümüzdeki iki hafta içinde Batı ve Orta Avrupa, İtalya, Balkan Yarımadası ve Türkiye’nin batısında normalin altında yağış olacağını ve haftalık mutlak yağış toplamlarının çoğu yerde 10 mm’den az olacağı belirtilmektedir. Kısa süreli gök gürültülü fırtınalar hariç. Batı ve Orta Avrupa’da bu gelişme olasılığının ilk hafta için %80-90’ın üzerinde, ikinci hafta için ise %70-80’in üzerinde olduğu belirtildi. DWD, « Yağış açıkları, düşük su seviyeleri ve orman yangınları riskiyle birlikte kuraklık koşullarına neden olacak veya bu koşulları daha da kötüleştirecek,” dedi.
TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK: WMO
Son Yorumlar