COP26: İklim Bilimi ve Küresel Karbon Bütçesinde 10 Yeni Görüş
Mevcut iklimle ilgili en sağlam araştırma bulgularının bir sentezi olan “İklim Biliminde 10 Yeni Görüş”, WMO’nun ortak sponsorluğundaki Dünya İklim Araştırma Programı (WCRP), Future Earth ve Earth League tarafından yayınlandı.
Küresel Karbon Projesi ayrıca yıllık Küresel Karbon Bütçesini de yayınladı . Rapor; 2020’de % 5,4 düştükten sonra küresel fosil karbon dioksit (CO₂) emisyonlarının 2021’de yaklaşık % 4,9 artacağını ve 2019 emisyon seviyelerinin sadece % 0,8 altında tamamlanacağını gösterdi. Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli’nin Altıncı Değerlendirme Raporuna dayalı olarak kalan karbon bütçelerini güncelliyor ve CO2 emisyonlarının 2021 seviyelerinde kalması durumunda sıcaklık artışlarının 11 yıl 1.5°C ve 32 yıl 2°C arasında kalacağımız öngörülüyor.
Her iki bilimsel rapor da 4 Kasım’da Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği müzakerelerinde (COP26) yayınlandı. WMO’nun Sera Gazı Bülteni ve Küresel İklimin Durumu 2021 raporları çok daha iddialı ve radikal ve acil iklim eylemine ihtiyaç duyulduğu konusundaki tezlerini güçlendiriyorlar.
İklim Biliminde 10 Öngörü raporu, iklim değişikliği ile ilgili alanlarda çalışan binlerce bilim insanına ulaşan bir kapsam belirleme süreci ile 60’tan fazla dünya lideri akademik uzman tarafından yapılan bir değerlendirmeye dayanmaktadır. Raporlar 2017’den beri COP’ta yıllık olarak yayınlanmaktadır. UNESCO’nun Uluslararası Oşinografi Komisyonu ve Uluslararası Bilim Konseyi de WCRP’ye ortak sponsorluk yapmaktadır.
10 Öngörü :
- 1.5°C ısınmada istikrar sağlamak hala mümkün, ancak acil ve şiddetli küresel eylem gerekiyor,
- Metan ve nitröz oksit emisyonlarındaki hızlı büyüme, bizi 2,7°C’lik ısınmaya doğru yönlendirdi,
- Mega yangınlar – İklim değişikliği, yangınları aşırı etkilerle yeni boyutlara ulaşmaya zorluyor,
- İklim devrilme unsurları yüksek etkili risklere de yol açar,
- Küresel iklim eylemi adil olmalı,
- Hanehalkı davranış değişikliklerini desteklemek, iklim eylemi için çok önemli ancak çoğu zaman gözden kaçan bir fırsattır.
- Politik zorluklar karbon fiyatlandırmasının etkinliğini engelliyor
- Doğaya dayalı çözümler Paris’e giden yol için kritik öneme sahiptir ,
- Deniz ekosistemlerinin dayanıklılığını artırmak, iklime uyarlanmış koruma ve yönetim ve küresel yönetim ile başarılabilir,
- İklim değişikliğini azaltmanın maliyetleri, insan ve doğa sağlığına birden fazla doğrudan fayda sağlamasıyla haklı çıkarılabilir.
Küresel Karbon Bütçesi, Birleşik Krallık Met Office, IPCC ve WMO tarafından ortaklaşa desteklenen COP26 Bilim Standındaki bir yan etkinlikte yayınlandı. Küresel Karbon Projesi, WMO’nun yıllık “United in Science” raporunda işbirliği yapan, uluslararası alanda tanınan bir bilim insanları ağıdır.
Rapora göre, 2021’deki küresel karbon emisyonlarının Covid öncesi seviyelere yakın bir şekilde toparlanması bekleniyor.
Fosil karbon emisyonları 2020’de Covid pandemisi nedeniyle yaşanan kapanmalar ile % 5,4 düştü, ancak yeni rapor bu yıl % 4,9 artışla (%4,1 ila %5,7) 36,4 milyar tona ulaşacağını öngörüyor. Kömür ve gaz kullanımından kaynaklanan emisyonlar 2021 yılında de daha önceki yıldan yani 2020 yılından düştüğünden daha fazla artacak, Ancak yinede petrol kullanımından kaynaklanan emisyonlar 2019 seviyelerinin altında kalacak.
Başlıca emisyon sağlayıcılar için, 2021 emisyonları, ABD ve Avrupa Birliği için CO2 emisyonlarını azaltma ve Hindistan için CO2 emisyonlarını artırma yönündeki COVID öncesi trendlere dönüyor gibi görünüyor. Çin için ise enerji ve sanayi sektörlerinden kaynaklı CO2 emisyonlarında daha fazla artış gözlendi.
Exeter Üniversitesi, East Anglia Üniversitesi (UEA), CICERO ve Stanford Üniversitesi dahil olmak üzere araştırma ekibinin araştırmalarına göre ; karayolu taşımacılığı ve havacılığın pandemi öncesi seviyelerine dönmesi ve kömür kullanımının artması durumunda 2022’de emisyonlarda daha fazla artışın olacağını da ortaya koymaktadır.
Exeter’in Küresel Sistemler Enstitüsü’nden araştırmayı yöneten Profesör Pierre Friedlingstein, “Ekonomiler pandemiden kurtulurken emisyonlardaki hızlı artış trendi de, iklim değişikliği konusunda acil küresel eylem ihtiyacını güçlendiriyor” dedi.
“2021’de küresel fosil CO2 emisyonlarındaki artış ve toparlanma, Covid-19 öncesi fosil temelli ekonomiye dönüşü yansıtıyor. Bazı ülkelerin Covid -19 sonrası toparlanma planlarında yeşil ekonomiye yapılan daha fazla yatırımlar, şu ana kadar kendi başlarına yetersiz kaldı. “
TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK: WMO
Son Yorumlar