Küresel Okyanus Gözlem Sistemi raporu yayınlandı

Yeni bir Okyanus Gözlem Sistemi Raporu – Küresel Okyanus Gözlem Sistemimizin (GOOS) durumu, kapasitesi ve değeri hakkında geniş bir fikir veren üst düzey bir yıllık rapor – yayınlandı.

GOOS Okyanus Gözlem Sistemi Raporu, WMO, UNESCO Hükümetler arası Oşinografi Komisyonu (IOC-UNESCO) ve diğer GOOS ortakları, uzmanlar ile işbirliği içinde hazırlandı ve operasyonel merkezi Ocean ( OPS ) tarafından üretildi.

Rapor; entegre bir gözlem ağının iklim, operasyonel hizmetler ve okyanus sağlığı gibi üç ana alanda topluma nasıl değer katılabileceğine odaklanıyor. Fiziksel, biyojeokimyasal ve ilk kez biyolojik gözlemlere atıfta bulunarak, okyanus gözlemlerinin durumu hakkında küresel bir görünümü ortaya koyuyor. Rapor aynı zamanda mevcut sistemi geliştirmek için ilerlemeyi, temel zorlukları ve fırsatları da tanımlıyor..

2022 Rapor birkaç önemli alanı içermektedir.

• Küresel Okyanus Gözlem Sisteminin durumunun küresel görünümü,
• Daha doğru iklim modeli projeksiyonları oluşturabilmek için okyanusların karbon alımını izleme,
• İlerleyen kıyı su baskını tahminleri ve erken uyarılar,
• Fitoplankton gözlemleri ( besin ağlarındaki değişiklikleri ve deniz yaşamındaki değişimleri anlamak için hayati önem taşır),
• GOOS Ocean Decade Programları aracılığıyla yeni ülkelerin ve toplulukların sisteme katılımı,
• Okyanus gözlem ağının durumu

Covid-19 Pandemisinin uzun vadeli etkilerine, gözlem ağının uygulanması ve sürdürülmesi için artan maliyetlere yol açan öngörülemeyen piyasa değişikliklerine rağmen, GOOS paydaşları pandemi öncesi gözlem seviyelerini eski haline getirmek için çok çalışıyor.

Çoğu etkinlik yavaş yavaş normale dönüyor ve sürekli otomasyon artan veri dağıtımını destekliyor. Ancak, birkaç bölge ve ağ halen olumsuz etkilenmeye devam ediyor ve GOOS bu ihtiyaçları ele almak ve sorunları gidermek için çaba harcıyor.

GOOS Gözlemler Koordinasyonu’ndan Grup Başkanı David Legler, “Okyanuslarımızın nasıl değiştiğini, gelecekte hangi değişikliklerin muhtemel olduğunu ve değişen dünya sistemimizi nasıl etkileyeceğini, bunlara nasıl uyum sağlayabileceğimizi karakterize etmemizi sağlamak için okyanus gözlemine yönelik sürekli ve yeni hedefli yatırımlar hayati önem taşıyor” diyor.

IOC Genel Sekreteri Vladimir Ryabinin; GOOS’un geliştirilmesine IOC desteğini ifade ederek şunları söyledi: “Umarım okyanus gözlem sistemi pandeminin etkisinden kurtulabilir, dünyanın büyük bölümünde yaşanan enflasyona dayanabilir. Yeni biyoekolojik ve biyojeokimyasal veriler, gözlemler sunulmaya devam edecektir. Uluslararası işbirliği bu kapasitenin temel taşıdır. BM Okyanus On Yılı ve 2022 BM Okyanus Konferansı tarafından sunulan fırsatlardan yararlanan IOC, okyanus gözlemi konusundaki sürekli çabaları kolaylaştırmaya hazırdır”.

Okyanus karbon izleme

Son 20 yılda GOOS, küresel okyanus karbonunun bazı yönlerini gözlemleme yeteneğini geliştirdi. Böylece ve yüzey ve okyanus iç karbon gözlemlerinin sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor. Ancak OceanOPS Müdürü Mathieu Belbéoch, bugün karbon ağının henüz olgunlaşmamış olduğunu ve denizdeki platformların sadece %5’inin karbondioksit sensörleri de dahil olmak üzere bir biyojeokimyasal sensör taşıdığını söylemektedir..

WMO Entegre Küresel Gözlem Sistemi Direktörü Lars Peter Riishojgaard “Karbon döngüsü anlayışımızı geliştirmeye yardımcı olmak, sera gazı kaynakları ve yutakları hakkındaki belirsizlikleri azaltmak ve böylece Paris Anlaşması eylemini desteklemek için WMO, uluslararası gözlem altyapısını ve ilgili modelleme ve asimilasyon çabalarını güçlendirerek bir Küresel Sera Gazı İzleme Sistemi kurmaya çalışıyor. ” diyor

Kıyı taşkınlarının tahmini ve erken uyarısı

Rapor , “GOOS yerinde ölçüm ve uydu gözlemlerinin , yükselen deniz seviyeleri ve daha sık ve yoğun yaşanana fırtına dalgalanmaları nedeniyle giderek daha fazla risk altında olan kıyı bölgeleri ve topluluklar için hava ve sel uyarılarını ilerletmek için temel katkılardır”, diyor.

Son zamanlarda, Fiji’nin güney kıyısına birkaç dalga şamandırası yerleştirildi ve kıyı taşkınlarına ilişkin tahminleri ve uyarılar güçlendirildi. Fiji Altyapı, Afet Yönetimi, Arazi ve Maden Kaynakları ve Meteoroloji Hizmetleri Bakanı, Fiji Meteoroloji Servisi tarafından yapılan çalışmaların, Nisan 2020’de şiddetli tropik siklon Harold öncesinde ve sırasında daha iyi planlama ve daha doğru kararlar alınmasını sağladığını açıkladı.

Küresel fitoplankton gözlemleri

Deniz fitoplanktonları, deniz besin ağlarının temelini oluşturur ve yaklaşık 401 milyar ABD Doları/yıl değerinde ticari balıklar da dahil olmak üzere diğer tüm deniz yaşam biçimlerini destekler.

GOOS’un önemli bir amacı, Mavi Ekonomiyi destekleyen ve fitoplankton tarafından sağlanan ekosistem hizmetlerinin tahminini geliştirmektir. Bu ancak sürekli küresel fitoplankton gözlemlerinin toplanmasıyla gerçekleştirilebilir.

Şu anda, çok sayıda uydu ölçümü, günün her saatinde ve yıl boyunca okyanusun üst katmanlarındaki fitoplankton dağılımı hakkında bilgi sağlamaktadır. Uyduları tamamlayan, yerinde gözlem araçları, fitoplankton türlerinin bileşimi, içerdikleri pigmentler ve dağılımları hakkında da bilgi sağlar.

GOOS Ocean Decade Programları aracılığıyla ortaklıklar ve kapasiteler geliştirmek

Gözlemciler, modelciler ve topluluklar arasında artan işbirliği, sivil toplumu okyanus gözlemine dahil etmek ve teknoloji inovasyonu ile kullanıcı kapasitesi arasındaki boşluğu kapatmak, Raporda vurgulanan GOOS Okyanus On Yılı Programları kapsamındaki çok sayıda yeni eylemin odak noktalarından sadece birkaçıdır. Tüm bu faaliyetler, insanları okyanusa bağlamanın ve daha fazla okyanus verisi elde etmenin önemli bir yolunu temsil eder. Bu şekilde GOOS’un uygulanmasını destekler ve toplumsal faydaları en üst düzeye çıkarır.

GOOS Vekili Emma Heslop; “Gelişmiş okyanus gözlemleri, gelişen mavi ekonomilerin ve sürdürülebilir kalkınmanın temelini oluşturacaktır. Birlikte 3 GOOS Ocean Decade Programı – Observing Together, Ocean Observing Co-design ve CoastPredict – istediğimiz gelecek için ihtiyacımız olan okyanusu bize vermek için gereken temel desteği sağlayacak”, diyor

Okyanus Gözlem Sistemi Raporu, OceanOPS, GOOS Gözlemler Koordinasyon Grubu, GOOS-BioEco ve BGC panelleri, OOPC paneli ve UNESCO Hükümetlerarası Oşinografi Komisyonu ve Dünya Meteoroloji Teşkilatı Sekreterlikleri tarafından hazırlanmıştır.

TMMOB

METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI

KAYNAK: WMO