İklim değişikliği, Afrika’da artan gıda güvensizliği, yoksulluk ve yerinden edilmeyi( Göçleri) tetikliyor

İkonik Afrika buzullarının erimesi, Dünya sistemindeki değişiklikleri simgeliyor
Cenevre, 19 Ekim 2021 (WMO) –
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) tarafından koordine edilen yeni bir çok kurumlu rapora göre; 2020 yılında değişen yağış düzenleri, artan sıcaklıklar ve extrem hava koşulları, Afrika’da gıda güvensizliğinin, yoksulluğun ve yerlerinden edilmenin daha da artmasına katkıda bulundu. COVID-19 pandemisinin tetiklediği sosyo-ekonomik ve sağlık krizi de buna eklendi.

2020 Afrika’da İklimin Durumu raporu, deniz seviyesinin yükselmesi ve kıtanın ikonik buzullarının erimesi de dahil olmak üzere iklim değişikliği eğilimlerinin ve etkilerinin bir görüntüsünü sunmaktadır. Bu rapor aynı zamanda Afrika’nın orantısız kırılganlığını vurguluyor ve iklim adaptasyonu, hava ve iklim hizmetleri ve erken uyarı sistemlerine yapılan yatırımların potansiyel faydalarının maliyetlerden nasıl çok daha ağır bastığını gösteriyor.
“2020 boyunca, Afrika’daki iklim göstergeleri, devam eden sıcaklık artışları, hızlanan deniz seviyesi yükselişi, sel, toprak kayması ve kuraklık gibi extrem hava ve iklim olayları ile buna bağlı yıkıcı etkiler ile karakterize edildi. WMO Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas bir önsözde, yakın gelecekte tamamen erimesi beklenen doğu Afrika buzullarının, dünya sisteminde yakın ve geri dönüşü olmayan bir değişim tehdidine işaret ediyor.
Prof Taalas: “COVID-19 Pandemisindeki iyileşmeyle birlikte, iklim direncini artırmak acil ve devam eden bir ihtiyaçtır. Özellikle kapasite geliştirme ve teknoloji transferinin yanı sıra ülkelerin hava, su ve iklim gözlem sistemleri dahil olmak üzere erken uyarı sistemlerini güçlendirmeye yönelik yatırımlara ihtiyaç vardır.” dedi
Rapor, WMO, Afrika Birliği Komisyonu, Afrika İklim Politikası Merkezi (ACPC), uluslararası ve bölgesel bilimsel kuruluşlar ve Birleşmiş Milletler ajansları aracılığıyla Afrika Ekonomik Komisyonu’nun (ECA) ortak bir çalışmasıdır. Rapora anahtar mesajları vurgulayan bir hikaye haritası da eşlik etmektedir.

1981–2010 referans dönemine göre 2020 için mutlak yağış anomalileri. Mavi alanlar ortalamanın üstünde yağışı, kahverengi alanlar ise ortalamanın altında yağışı göstermektedir. Kaynak: Küresel Yağış Klimatoloji Merkezi (GPCC), Deutscher Wetterdienst, Almanya
Bu rapor 19 Ekim’de Olağanüstü Dünya Meteoroloji Kongresinde ve BM İklim Değişikliği müzakereleri COP26 öncesinde yayınlanacaktır. Küresel sera gazı emisyonlarını azaltma, iklim hedefini artırma ve uyum için finansmanı artırma aciliyetine ilişkin bilimsel kanıtlarda raporda yer almaktadır.
Kırsal Ekonomi ve Tarım Afrika Birliği Komisyonu Komiseri Josefa Leonel Correia Sacko; “Afrika, felaketlere ve ekonomik, ekolojik ve sosyal sistemlerin bozulmasına yol açan artan hava ve iklim değişkenliğine tanık oluyor. 2030 yılına kadar, yeterli müdahale önlemleri alınmadığı takdirde, Afrika’da 118 milyona kadar aşırı yoksul insanın (yani, günde 1,90 ABD dolarından daha az bir gelirle geçinen) kuraklık, sel ve aşırı sıcaklıklara maruz kalacağı tahmin edilmektedir. Bu, yoksulluğu azaltma çabalarına ek yükler getirecek ve refahtaki büyümeyi önemli ölçüde engelleyecektir. Sahra altı Afrika’da ise iklim değişikliği, 2050 yılına kadar gayri safi yurtiçi hasılayı (GSYİH) % 3 e kadar düşürebilir. Bu, iklime uyum ve dayanıklılık eylemleri için ciddi bir zorluk teşkil ediyor çünkü sadece fiziksel koşullar kötüleşmekle kalmıyor, aynı zamanda etkilenen insan sayısı artıyor” dedi.
Anahtar mesajlar
Sıcaklıklar:
1991–2020 için 30 yıllık ısınma eğilimi, tüm Afrika bölgelerinde 1961–1990 döneminden ve 1931–1960 döneminden önemli ölçüde daha yüksekti. Afrika, kara ve okyanus üzerindeki küresel ortalama sıcaklıktan daha hızlı ısındı. 2020, kullanılan veri kümesine bağlı olarak, Afrika için kaydedilen en sıcak üçüncü ve sekizinci yıl arasında yer aldı.
Deniz seviyesindeki yükselme:
Tropikal ve Güney Atlantik kıyıları ve Hint Okyanusu kıyıları boyunca deniz seviyesindeki yükselme oranları, sırasıyla yaklaşık 3,6 mm/yıl ve 4,1 mm/yıl ile küresel ortalama orandan daha yüksektir. Akdeniz kıyılarındaki deniz seviyeleri, küresel ortalamadan yaklaşık 2,9 mm/yıl olarak daha düşük bir oranda yükselmektedir..
Buzullar:
Şu anda Afrika’da sadece üç dağ buzullarla kaplıdır – Kenya Dağı (Kenya), Rwenzori Dağları (Uganda) ve Kilimanjaro Dağı (Birleşik Tanzanya). Bu buzullar, önemli su rezervuarları olarak hareket edemeyecek kadar küçük olsalar da, önemli turistik ve bilimsel öneme sahiptirler. Mevcut geri çekilme oranları, küresel ortalamanın üzerindedir. Bu devam ederse, 2040’lara kadar toplam buzulların büyük oranda azalmasına yol açacaktır. Kenya Dağı’nın ise on yıl önce 2030 lı yıllarda buzullarının erimesi beklenmektedir. Bu da onu insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle buzulları kaybeden ilk sıradağlardan biri yapacaktır.
Yağış:
Sel ile birlikte normalden fazla yağış Sahel’de, Rift Vadisi’nde, merkezi Nil havzasında ve kuzeydoğu Afrika’da, Kalahari havzasında ve Kongo Nehri’nin aşağı kesimlerinde baskındır.
Gine Körfezi’nin kuzey kıyılarında ve kuzeybatı Afrika’da ve kıtanın güneydoğu kesiminde kuru koşullar hüküm sürdü. Madagaskar’daki kuraklık ise insani bir krizi tetikledi.

Yüksek etkili olaylar:
Doğu Afrika’nın birçok yerinde yoğun sel oldu. Can kaybı veya önemli ölçüde nüfus kaybı bildiren ülkeler arasında Sudan, Güney Sudan, Etiyopya, Somali, Kenya, Uganda, Çad, Nijerya (güney kesiminde de kuraklık yaşandı), Nijer, Benin, Togo, Senegal, Côte d’ Fildişi Sahili, Kamerun ve Burkina Faso bulunmaktadır. Victoria Gölü (Mayıs’ta) ve Niamey’deki Nijer Nehri ve Hartum’daki Mavi Nil (Eylül’de) dahil olmak üzere birçok göl ve nehir rekor su seviyelerine ulaştı.
Gıda güvensizliği:
Uzun süreli çatışmalar, siyasi istikrarsızlık, iklim değişkenliği, haşere salgınları ve ekonomik krizlerin, (COVID-19) pandemisinin etkileriyle şiddetlenen bütünleşik etkileri, gıda güvensizliğinde önemli bir artışın temel itici güçleriydi. 2019’da başlayan tarihi boyutlardaki bir çöl çekirge istilası, 2020’de Doğu ve Afrika Boynuzu’nda büyük bir etki yaratmaya devam etti.
Sahra altı Afrika’daki her sel veya kuraklık ile gıda güvensizliği yüzde 5-20 puan artıyor. Sağlıktaki ve çocukların okula devamındaki buna bağlı bozulma, uzun vadeli gelir ve cinsiyet eşitsizliklerini daha da kötüleştirebilir. 2020’de gıda güvencesizliğinden etkilenen nüfusta bir önceki yıla göre yaklaşık %40’lık bir artış oldu.
Yer Değiştirme ( Göç ) :
Dünya çapındaki tüm yeni nüfus yer değiştirmelerinin tahmini olarak % 12’si ( 1.2 milyondan fazla yeni afetle ilgili yer değiştirme ve yaklaşık 500.000 yeni çatışmayla ilgili yer değiştirme) Doğu ve Afrika Boynuzu bölgesinde meydana geldi. İç afetlere bağlı yer değiştirmeye en çok sel ve fırtınalar katkıda bulundu ve bunu kuraklık izledi.
Yatırımlar:
Sahra altı Afrika’da, daha da yüksek ek afet yardımı maliyetlerinden kaçınmak için, uyum maliyetlerinin önümüzdeki on yılda her yıl 30-50 milyar ABD Doları (bölgesel gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH’nın (GSYİH) % 2-3’ü) olacağı tahmin edilmektedir. Afrika’da iklime dayanıklı kalkınma, artan yüksek etkili tehlikeli doğal afetlere hazırlanmak için hidrometeorolojik altyapıya ve erken uyarı sistemlerine yatırım yapılmasını gerektirmektedir.
Erken uyarılar:
Uluslararası Para Fonu (IMF) tarafından Etiyopya, Malavi, Mali, Nijer ve Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti’nde yapılan hane halkı anketleri, diğer faktörlerin yanı sıra, gıda fiyatları bilgilerine, erken uyarı sistemlerine ve hava durumu bilgilerine erişimin genişletildiğini ortaya çıkardı ( Çiftçileri ne zaman ekecekleri, sulayacakları veya gübreleyecekleri konusunda bilgilendirmek için basit metin veya sesli mesajlarla bile, iklime duyarlı tarımı mümkün kılabilmektedir.)
Adaptasyon:
Afrika uyum stratejilerinin hızlı bir şekilde uygulanması, ekonomik kalkınmayı teşvik edecek ve COVID-19 pandemisinden dolayı ekonomik toparlanmayı desteklemek için daha fazla iş imkanı yaratacaktır. Afrika Birliği Yeşil Kurtarma Eylem Planı tarafından belirlenen ortak öncelikleri takip etmek, sürdürülebilir ve yeşil bir şekilde toparlanmasını kolaylaştıracak ve aynı zamanda etkili bir iklim eylemini de mümkün kılacaktır.
Üst düzey lansman
Afrika’da İklimin Durumu; Afrika’da acil iklim eylemi ihtiyacını ve kıtanın sosyo-ekonomik gelişimini desteklemek için hava, su ve iklimle ilgili stratejik çerçevelerin koordinasyonu ve uygulanması ihtiyacını vurgulayacak üst düzey bir etkinlikte yayınlanacaktır. .
WMO Genel Sekreteri Taalas, H.E. Afrika Birliği Komisyonu Kırsal Ekonomi ve Tarımdan Sorumlu Komisyon Üyesi Josefa Sacko ve Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu (UNECA) Genel Sekreteri Dr. Vera Songwe açılış konuşmaları yapacak ve ardından üst düzey bir panelde tartışılacaktır.
WMO, katkıda bulunan tüm uluslararası ortaklara ve bireysel uzmanlara teşekkür etmektedir.

TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK:WMO
Son Yorumlar