WMO: İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KUZEY KUTBUNU DEĞİŞTİRİYOR

tarafından gönderildi

İklim deÄŸiÅŸikliÄŸi Kuzey Kutbu’nun yapısını deÄŸiÅŸtiriyor.

Kuzey Kutbu’nu düşünürken: bir tayfun, orman yangınlarından çıkan dumanlar ve artan yaÄŸmurlar, kuzey kutbu için bir çok kiÅŸinin hayal ettiÄŸi olaylar deÄŸildir. Ne yazık ki biraz önce okuduklarınız, bir zamanlar güvenilir bir ÅŸekilde donmuÅŸ, karla kaplı ve dünyanın herhangi bir yerinden çok daha hızlı ısınan bölgenin dönüşümüne iliÅŸkin ayrıntılı bir yıllık güncellemede yer alan iklim kaynaklı olaylardan bazılarıdır.

ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nin (NOAA) 2022 Arktik Raporu, 11 ülkeden 147 uzman tarafından derlenmekte ve Kuzey Kutbu’ndaki hızlı deÄŸiÅŸim ve bunun çevre, ekosistemler, ekonomiler ve yerel topluluklar üzerindeki etkisi hakkında önemli bir fikirler vermektedir.

Bu, Dünya sistemindeki birçok değişikliğin WMO topluluğu tarafından izlendiğinin bir başka kanıtıdır.

NOAA Yöneticisi Rick Spinrad, “2022 Arctic Karnesi, sera gazlarını azaltarak ve daha dirençli adımlar atarak iklim deÄŸiÅŸikliÄŸi ile yüzleÅŸmenin aciliyetini ortaya koyuyor” dedi.

Bu yılın raporundaki başlıca bulgular şunları içeriyor:

Ekim 2021’den Eylül 2022’ye kadar kaydedilen Arktik yıllık hava sıcaklıkları, 1900’e kadar uzanan yıllara bakıldığında en sıcak altıncı sıcaklık deÄŸeri oldu. Kuzey Kutbu hava sıcaklıklarının küresel sıcaklık ortalamalarından daha hızlı arttığı ve on yıllardır devam eden bir trendin devam ettiÄŸi görülmektedir. Kuzey Kutbu’nun 1900’den beri gerçekleÅŸen en sıcak yedi yılı maalesef son yedi yıldır.

Arktik deniz buzunun kapsama alanı, son yıllardaki birçok yıldan biraz daha yüksek, ancak uzun vadeli ortalamanın çok altında kaldı. Çok yıllı buzul miktarı, deniz buzu kalınlığı ve hacmi, 2021’deki rekor düşük seviyenin ardından toparlandı. Ancak 1980’ler ve 1990’lardaki koÅŸulların altında kaldı. Daha eski buzlar son derece nadirdi. Yazın büyük bölümünde Kuzey Kutbu , kutup sınıfı turist ve araÅŸtırma gemilerine kolay eriÅŸim saÄŸlıyor. Kuzey Denizi Rotası ve Kuzeybatı Geçidi de büyük ölçüde açıktı.

2009’dan 2018’e kadar olan uydu kayıtları, deniz buzu kapsama alanı düştükçe Kuzey Kutbu’ndaki deniz gemi trafiÄŸinin arttığını gösteriyor. Trafikteki en önemli artışlar, Pasifik Okyanusu’ndan Bering BoÄŸazı ve Beaufort Denizi yoluyla seyahat eden gemiler tarafından oluÅŸturuluyor. Bu, yeni ticaret yolları için ekonomik fırsatlar açmakta ve aynı zamanda Kuzey Kutbu insanları ve ekosistemleri üzerinde insan kaynaklı potansiyel baskılar oluÅŸturmaktadır.

2021-2022 Kuzey Kutbu kar mevsimi, ortalamanın üzerinde kar birikimi ile erken kar erimesinin bir kombinasyonunu gördü. Bu, çeşitli bölgelerde kar mevsimlerinin kısaldığına yönelik uzun vadeli eğilimlerle de tutarlıdır.

Ekim 2021’den Eylül 2022’ye kadar Kuzey Kutbu’nun büyük bölümünde normalden daha yağışlı koÅŸullar hakim oldu. Yağış, 1950’lerden bu yana tüm mevsimlerde ve veri kümelerinde önemli ölçüde arttı. Kuzey Atlantik yarı arktik bölgesinde ÅŸiddetli yağış olayları daha yaygınken, Kuzey Kutbu’nun merkezinin çoÄŸu ardışık yağışlı günlerde artış ve ardışık kurak günlerde düşüş gösteriyor. Ekim 2021 – Eylül 2022, son 72 yılın en yağışlı 3. yılıydı.

Kuzey Pasifik’te alışılmadık derecede sıcak sularla beslenen Merbok Tayfunu, Bering Denizi bölgesinde 2022’yi önemli ölçüde ÅŸekillendirdi. Merbok, Eylül ortasında Alaska’nın batı kıyısını vurarak, evlerin temellerinden kopmasına ve çeÅŸitli kıyı ve nehir topluluklarında altyapının hasar görmesine neden olan yıkıcı bir fırtına dalgası getirdi.

Grönland buz tabakası, art arda 25. buz kaybı yılı olan 2022’de de buz kaybetti. Grönland buz tabakası, 3 Eylül’de, Grönland buz tabakasının 3.500 fitteki zirvesi de dahil olmak üzere, buz tabakasının %36’sında yüzey erimesi koÅŸulları yaratarak, sezon sonunda benzeri görülmemiÅŸ bir ısınma yaÅŸadı. Bu olayın, Grönland buz tabakası yüzeyinin %42’sinde gözlemlenen 18 Temmuz’daki büyük yüzey erimesinden sonra oluÅŸtuÄŸunu belirtmeliyiz.

AÄŸustos 2022 deniz yüzeyi sıcaklıkları, buzsuz Arktik Okyanusu’nun büyük bölümünde 1982’den beri gözlemlenen bir ısınma eÄŸilimini ortaya koydu. Barents ve Laptev denizlerinde, AÄŸustos 2022 ortalama deniz yüzey sıcaklıkları, 1991–2020 AÄŸustos ortalama deÄŸerlerinden 3,5 ila 5,5 Fahrenheit (2 ila 3°C) daha sıcakken, AÄŸustos ayı deniz yüzeyi sıcaklıkları 5,4 Fahrenheit (3 Santigrat derece) alışılmadık derecede soÄŸuktu. Çukçi Denizi’nde, muhtemelen bölgede rüzgarlar tarafından yerinde tutulan yaz sonu deniz buzu nedeniyle eÄŸilimin altında meydana geldi.

Bu yılki Arctic Karnesi, yıllık raporun 17 yıllık tarihinde, bu dramatik çevresel değişikliklerin Arktik Yerlileri tarafından nasıl hissedildiği ve topluluklarının bu değişiklikleri nasıl ele aldığı hakkında en kapsamlı bölümü de içeriyor.

TMMOB

METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI

KAYNAK:WMO

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Facebook
Twitter
YouTube
Instagram