Küresel Sera Gazı İzleme Altyapısı şekilleniyor
WMO, atmosferdeki sıcaklık artışını besleyen karbondioksit ve diğer ısıyı hapseden gazların seviyelerini azaltmak ve bu konuda çalışanları bilgilendirmek için önerilen bir Küresel Sera Gazı İzleme Altyapısı konulu uluslararası bir sempozyuma ev sahipliği yapıyor.
Sera gazı konsantrasyonlarının ve akışlarının sürekli, koordineli ve küresel ölçekte izlenmesi, iklim değişikliğinin itici güçlerini anlamamıza, bunlarla mücadele etmemize ve Paris Anlaşması’nın uygulanmasını desteklememize yardımcı olması açısından hayati önem taşımaktadır.
WMO, sera gazları alanında onlarca yıldır çalışmaktadır. Buna rağmen, bugüne kadar uluslar arası iklim politikasını desteklemek için kritik öneme sahip çok sayıda ürün ve veri seti yalnızca araştırma topluluğu tarafından desteklenmektedir. Halihazırda, yüzey ve uzay temelli sera gazı gözlemlerinin kapsamlı ve zamanında uluslar arası değişimi yoktur. Bu konuda Model geliştirme ve küresel ölçekte karar destek bilgilerinin oluşturulması için gelişmiş bir işbirliğine de ihtiyacımız vardır. Bazı hükümetler ve uluslar arası kuruluşlar, belirli izleme faaliyetleri yürütmekte ve veri kümelerini korumaktadır, ancak bu konuda da herhangi bir yönlendirme mekanizması yoktur.
Üç günlük sempozyum, sürdürülebilir, uluslar arası koordineli bir izleme altyapısı için bir legonun (yapbozun) farklı parçalarını tek bir çerçevede bir araya getirmeyi amaçlamaktadır.
Araştırma ve operasyonel topluluklardan, uzay ajanslarından, meteoroloji servislerinden, okyanus ve iklim gözlem topluluklarından, akademi dünyasından ve BM ortaklarından oluşan 250’den fazla uzman, WMO’nun genel merkezinde düzenlenen oturuma katılıyor.
WMO Altyapı Komisyonu Başkanı Michel Jean, “Bu girişimin üstlendiği çok önemli bir rol var. Bu, sistemin şu anda sahip olduğumuzdan çok daha basit ve daha koordineli bir şeye dönüştürülmesiyle ilgili” dedi. “WMO’nun bu amaçla planlanan sera gazı izleme altyapısı küresel çabasındaki rolü, küresel topluluğu bir araya getirmek ve uluslararası koordinasyonu sağlamaktır”
Karbon döngüsü
Önerilen izleme sistemi, karbon döngüsünün daha iyi anlaşılmasını sağlayacaktır. Doğal kaynaklar ile yutakların, İklim değişikliği, kaynağına bakılmaksızın (doğal veya insan kaynaklı) atmosferdeki toplam sera gazı içeriğinin miktarı ile karbon döngüsünün tam olarak anlaşılması, hafifletme faaliyetlerinin planlanması için hayati önem taşımaktadır.
WMO’dan Lars Peter Riishojgaard, “Önerilen sera gazı izleme altyapısı, Paris Anlaşmasının Tarafları tarafından atılacak hafifletme adımları için sağlam bir destek sağlayacaktır. Aynı zamanda eylemlerinin etkinliğini izlemelerine ve anlamalarına olanak sağlayacaktır” dedi.
Yüzey ve uzay tabanlı gözlemler ve modellemedeki mevcut yeteneklere dayanan ve tüm gözlemlerin ve verilerin zamanında değiş tokuş edilmesini sağlayan akış değerlendirmesine yukarıdan aşağıya bir yaklaşım olacaktır.
Bu altyapının geliştirilmesi için gerekli olan türden küresel koordinasyon çabaları, hava durumu tahmini ve iklim izlemede başarılı oldu. WMO’nun 60 yıllık Dünya Hava Durumu İzleme ve onun beğenilen Küresel Atmosfer İzleme’si tarafından somutlaştırıldı..
WMO’nun sera gazları konusundaki araştırma faaliyetleri, 2015 yılında Entegre Küresel Sera Gazı Bilgi Sistemi Kongre kararının kabul edilmesi ve “hizmet için bilim” kavramının tanıtılmasıyla 1975 yılına dayanmaktadır.
WMO’nun Sera Gazı Bülteni, uzun ömürlü ana gazların (karbondioksit, metan ve nitröz oksit) atmosferik konsantrasyonları hakkında BM İklim Değişikliği müzakerelerinde yıllık güncellemeler sağlamaktadır. Bilindiği gibi bu gazlar sürekli olarak yeni rekorlar kırmaktadır.
Birleşik Krallık Met Ofisi tarafından yayınlanan yeni bir araştırma, küresel sıcaklıklar üzerinde geçici bir soğuma etkisi yaratan ve tropik ormanları ve diğer bitki örtüsünü absorbe etmeye teşvik eden ardışık üç La Niña olayı olmasaydı CO₂ konsantrasyonlarındaki artışın daha da yüksek olacağını ortaya koydu. Ancak La Niña‘nın bu frenlemesinin geçici olacağı ve küresel ısınmanın 1,5°C ile sınırlandırılması için daha hızlı emisyon kesintilerine ihtiyaç olduğu konusunda uyarıda bulundu.
Zamanımızın en büyük sorunu
“İklim değişikliği, zamanımızın en acil ve uzun süreli sorunudur. İklim konusunda eyleminin aciliyeti daha önce hiç bu kadar önemli olmamıştı. Avrupa Komisyonu’ndan Hugo Zunker, “iklimimizin nasıl değiştiğini ve bu değişikliklerin getireceği riskleri anlamadan, iklime dirençli bir gelecek için plan yapamayız” dedi.
AB, 2030 yılına kadar karbondioksit emisyonlarını %55 oranında azaltmayı ve 2050 yılına kadar net sıfıra ulaşmayı taahhüt etmiştir. Avrupa Yeşil Anlaşması, sürdürülebilir bir toplum ve ekonomiye geçişi başlatmak için iklim değişikliği politikalarını diğer tüm politika alanlarına yaygınlaştırmaktadır.
Sempozyumda, AB’nin Copernicus antropojenik CO2 emisyon izleme ve doğrulama destek kapasitesinin, tüm dünyada yüksek zamansal ve uzamsal çözünürlüklerde özel uzay kaynaklı sensörler tarafından elde edilen bağımsız CO2 atmosferik gözlem analizine dayalı emisyon seviyeleri ve eğilimleri hakkındaki bilgilerle politika oluşturmayı desteklemeyi amaçladığı duyuruldu.
Amerika Birleşik Devletleri’nde NASA’nın bir Karbon İzleme Sistemi var ve halen NOAA, operasyonel bir sera gazı emisyonları tahmin sisteminin bir prototipini de geliştirmektedir.
Çin, Japonya ve Kore Cumhuriyeti, Asya’daki sera gazı gözlemlerine aktif olarak katılıyor ve Avustralya da bir gözlem ağı geliştiriliyor.
Araştırma topluluğundan uzmanlar, ilerleme ve fırsatların yanı sıra mevcut boşluklar ve zorluklar konusunda da sunumlar yaptı.
Sempozyum, WMO Yürütme Konseyi’nin Haziran 2022’de küresel bir Sera Gazı İzleme Altyapısını geliştirmeye yönelik aldığı kararı takip ediyor. Sempozyumda geliştirilen teklifler ve bir kavram belgesi, WMO’nun Şubat ayındaki Yürütme Konseyi toplantısına ve Haziran 2024’teki Dünya Meteoroloji Kongresi’ne de sunulacaktır.
TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK: WMO
