La Niña sıcaklıkları ve yağışları etkiler – ancak iklim değişikliğini etkilemez
Cenevre, 30 Kasım 2021 (WMO) – La Niña üst üste ikinci yılda da gelişti ve sıcaklıkları ve yağışları etkiledi. La Lina nın etkilerinin 2022’nin başlarına kadar sürmesi bekleniyor. Dünya Meteoroloji Örgütü’ne göre, bu doğal olarak meydana gelen iklim olgusunun soğutma etkisine rağmen, rekor düzeyde yüksek sera gazı seviyeleri sonucunda atmosferde biriken ısı nedeniyle dünyanın birçok yerinde sıcaklıkların ortalamanın üzerinde olması bekleniyor. (WMO).
Çoğu model, 2021/2022 La Niña’nın etkisinin muhtemelen zayıf ve orta dereceli olacağını gösteriyor – 2020/2021 La Lina dan biraz daha zayıf olması bekleniyor..
La Lina her ne kadar zayıf olsada tarım, sağlık, su kaynakları ve afet yönetimi gibi iklime duyarlı sektörler yinede bundan etkilenecektir. WMO, uluslararası insani yardım kuruluşlarına, hassas ülkelerdeki başa çıkma kapasitelerinin sürdürülebilir olması ve extrem hava koşullarının yanında halen tüm dünyada devam eden COVID-19 salgını nedeniyle zorlandığı bir zamanda etkileri azaltma çalışmaları için gerekli desteği ve tavsileri sağlıyor.
La Niña, Pasifik Okyanusu’nun orta ve doğu ekvator bölgesindeki okyanus yüzey sıcaklıklarının büyük ölçekli soğuması ile birlikte tropikal atmosferik dolaşımdaki, yani rüzgarlar, basınç ve yağış değişiklikleri anlamına gelir. Genellikle El Niño Güney Salınımının (ENSO) sıcak aşaması olan El Nino gibi hava ve iklim üzerinde zıt etkileri vardır.
“2020/2021 La Niña’nın tipik olarak etkilerinin yılın ikinci yarısında da hissedilen serinletici etkisi, 2021’in en sıcak yıl olmasını engelledi. Bununla birlikte yine de en sıcak on yıldan biri olmasını engelleyemedi. WMO Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas, La Niña’nın bu etkisi ancak kısa süreli bir soluklanmadır ve uzun vadeli ısınma eğilimini tersine çevirmez veya iklim eyleminin aciliyetini azaltmaz” dedi.
WMO Güncellemesine göre, 2021’in sonuna kadar La Niña etkisinde kalan tropikal Pasifik deniz yüzeyi sıcaklıklarının La Niña seviyelerinde kalmaları için orta düzeyde bir ihtimal (%70-80) var. Bu durum 2022’nin ilk çeyreğine kadar sürebilir. Bu tahmin , WMO Küresel Uzun Menzilli Tahmin Üretim Merkezlerinden gelen bilgilere ve uzman yorumlarına dayanmaktadır.
Küresel Mevsimsel İklim Güncellemesi
El Niño Güney Salınımı (ENSO), doğal olarak meydana gelen iklim değişkenliğinin baskın itici gücü ve aynı zamanda mevsimsel iklim tahmin edilebilirliğinin ana kaynağıdır. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC AR6 WG1) son raporuna göre, daha sıcak bir dünyada, bölgesel ölçeklerdeki ilgili ENSO yağış değişkenliğinin yoğunlaşması muhtemeldir.
Mevsimsel olarak tabi ki El Niño ve La Niña tek faktör değildir ve hiçbir La Niña veya El Niño olayı birbirinin aynı değildir. Bu nedenle WMO, karar vericilere ek eyleme geçirilebilir bilgiler sağlamak için aylık bir Küresel Mevsimsel İklim Güncellemesi (GSCU) yayınlamaktadır.
GSCU, El Niño ve La Niña’ya ek olarak, bölgesel yüzey sıcaklığı ve yağış düzenleri üzerindeki olası etkilerini değerlendirmek için Kuzey Atlantik Salınımı, Hint Okyanusu Dipolü gibi diğer iklim faktörlerinin etkilerini bildirmektedir.
Bu nedenle, karar vericiler her zaman en güncel bilgiler için en son mevsimsel tahminleri izlemelidir.
GSCU’ya göre, ekvatoral orta ve doğu Pasifik’teki zayıf La Niña koşullarına rağmen, ortalamadan daha sıcak olan yaygın deniz yüzey sıcaklıkları ve yine ortalamadan daha yüksek Aralık-Şubat 2021-2022 hava sıcaklığı tahminleri hakim.
Kuzeybatı Kuzey Amerika, Hint Yarımadası, Çinhindi Yarımadası ve Avustralya olmak üzere tek büyük istisna dışında, birçok kara bölgesinin ortalamanın üzerinde sıcaklıklar görmesi bekleniyor.
Asya ve Kuzey Kutbu’nun uzak kuzey ve kuzeydoğu kesimlerinde alışılmadık derecede sıcak bir kış bekleniyor. Modellere göre, Karayipler’in çoğu dahil olmak üzere Kuzey Amerika’nın doğu ve güneydoğu kesimlerinde ve Asya’nın kuzeydoğu kesimlerinde ve Avrupa’nın çoğunda ortalamanın üzerinde sıcaklıklar bekleniyor.
Daha güneyde, Güney Pasifik’e uzanan geniş bir alanda ve ayrıca Madagaskar üzerinden güneydoğuya uzanan Afrika’ya yakın bir bölgede ortalamanın üzerinde sıcaklıklar tahmin ediliyor.
Güney Amerika’nın çoğu için yaklaşık 15º Güneyin kuzeyinde normale yakın veya normalin altında sıcaklıklar tahmin edilirken, Güney Amerika’nın batı kıyılarının çoğunun normalin altında sıcaklık görmesi bekleniyor.
Aralık-Şubat 2021-2022 için yüzey hava sıcaklığının olasılık tahminleri. Temel dönem 1993–2009’dur.
Şekil, Uzun Vadeli Tahmin Model Topluluğu Lider Merkezi tarafından WMO için oluşturulmuştur.
Yağış
La Niña’nın bazı tipik yağış etkileri bekleniyor. Ekvator boyunca, tarih çizgisinin yakınında bulunan ve Güney Amerika’nın en güney kısmına ve güney Asya ve Orta Doğu’nun kuzeybatı kısımlarına doğru uzanan olağandışı kuru koşulların görülme olasılığı artıyor.
Güneydoğu Asya’nın Ekvator’un hemen kuzeyinde yer alan ve Güney-Batı Pasifik ve Kuzey-Orta Pasifik’in yanı sıra Güney Amerika’nın Kuzey-doğu ve uzak Kuzey-batı kesimlerine kadar uzanan bölgelerinde anormal derecede ıslak koşullar öngörülmektedir.
Batı Kuzey Amerika’nın bir bölümünde ve Güney Afrika’nın bazı bölgelerinde ve ayrıca Avustralya’nın çoğunda olağandışı ıslak koşullara ilişkin daha zayıf göstergeler var.
Afrika, Avrupa ve Asya’nın geri kalan bölgelerin çoğunda, tahmin edilen yağışlar ile ortalama yağışlar arasında çok az tutarlılık var.
Şekil, Uzun Vadeli Tahmin Model Topluluğu Lider Merkezi tarafından WMO için oluşturulmuştur.
TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK: WMO
Son Yorumlar