Son sekiz yılın bugüne kadar kaydedilen en sıcak sekiz yıl olduğu doğrulandı.

CENEVRE, 12 Ocak 2023

Dünya Meteoroloji Teşkilatı tarafından konsolide edilen önde gelen altı uluslararası sıcaklık veri setine göre, son sekiz yıl, sürekli artan sera gazı konsantrasyonları ve birikmiş ısı nedeniyle küresel olarak kaydedilen en sıcak yıllar oldu.

2022’de ortalama küresel sıcaklık, sanayi öncesi (1850-1900) seviyelerin yaklaşık 1,15 [1,02 ila 1,27] °C üzerinde oldu. WMO tarafından derlenen tüm veri kümelerine göre, 2022, yıllık küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin en az 1°C üzerine çıktığı art arda 8. yıl oldu. 2015-2022 yılları artık kayıtlardaki en sıcak sekiz yıl. Paris Anlaşması’nın 1,5°C sınırını – geçici olarakta olsa – ihlal etme olasılığı her geçen yıl daha da artıyor.

Şu anda üçüncü yılında olan ve serinletici bir etkiye sahip La Niña olayının devam etmesi, 2022’nin kaydedilen en sıcak yıl olmadığını ama “yalnızca” en sıcak beşinci veya altıncı yıl olduğu anlamına geliyor. Ancak bu soğuma etkisi kısa ömürlü olacak ve atmosferimizde ısıyı hapseden sera gazlarının rekor düzeylerde neden olduğu uzun vadeli ısınma eğilimini tersine çevirmeyecek. WMO El Niño/La Niña Güncellemesi, La Niña’nın Ocak-Mart 2023’te devam etme olasılığının yaklaşık %60 olduğunu ve ardından ENSO-tarafsız koşulların (El Niño veya La Niña değil) gelmesi gerektiğini gösteriyor.

2013-2022 dönemi için 10 yıllık ortalama sıcaklık, 1850-1900 sanayi öncesi taban çizgisinin 1,14 [1,02 ila 1,27] °C üzerindedir. Bu, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) Altıncı Değerlendirme raporu tarafından tahmin edilen 2011’den 2020’ye kadar olan 1,09°C ile karşılaştırılınca uzun vadeli ısınmanın devam ettiğini göstermektedir.

Dramatik hava felaketleri

“2022’de çok fazla can ve mal kaybına yol açan ve geçim kaynaklarını etkileyen, sağlık, gıda, enerji ve su güvenliği ile altyapıyı felç eden birkaç dramatik meteorolojik kaynaklı doğal afetler ile karşı karşıya kaldık. Pakistan’ın geniş alanları, büyük ekonomik kayıplar ve insan kayıplarıyla birlikte sular altında kaldı. Çin, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika’da rekor kıran sıcak hava dalgaları gözlemlendi. WMO Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas, Afrika Boynuzu’ndaki uzun süredir devam eden kuraklığın insani bir felakete doğru gittiğini söyledi.

Küresel ısınma ve diğer uzun vadeli iklim değişikliği eğilimlerinin devam etmesi bekleniyor. Çünkü atmosferdeki ısıyı hapseden sera gazlarının rekor seviyelerde. Dünya Meteoroloji Teşkilatının 2022’deki geçici Küresel İklim Durumu raporuna göre; aşırı sıcak hava dalgaları, kuraklık ve yıkıcı seller bu yıl milyonları etkiledi ve milyarlarca dolara mal oldu. Aralık ayı sonlarında, şiddetli fırtınalar Kuzey Amerika’nın geniş bölgelerini etkiledi. Şiddetli rüzgarlar, yoğun kar ve düşük sıcaklıklar doğuda yaygın olarak ulaşımda aksamalara yol açtı. Şiddetli yağmur, dağ karı ve seller ise batıdaki bölgeleri etkiledi.

Prof. Taalas, “Bu tür aşırı olaylara karşı hazırlığı artırmaya ve BM’nin Herkes için Erken Uyarı hedefini önümüzdeki beş yıl içinde karşılamamızı sağlamaya ihtiyaç var” dedi. “Bugün 193 Üyenin sadece yarısı, çok daha yüksek ekonomik ve insani kayıplara yol açan afetlere karşı uygun erken uyarı hizmetlerine sahip. Afrika ve ada devletlerinde temel hava durumu gözlemlerinde de büyük boşluklar var ve bu da küresel ölçekte hava tahminlerinin kalitesi üzerinde büyük bir olumsuz etkiye sahip.”

Rakamları anlamak

WMO, yetkili bir sıcaklık değerlendirmesi sağlamak için altı uluslararası veri seti kullanır. Aynı veriler, uluslararası toplumu küresel iklim göstergeleri hakkında bilgilendiren yıllık İklim Durumu raporlarında da kullanılıyor.

Bireysel yılların sıralamasına baktığımız zaman özellikle bireysel yıllar arasındaki farklar bazen marjinal olduğundan, uzun vadeli bağlamda değerlendirilmelidir. 1980’lerden bu yana, her on yıl bir öncekinden daha sıcak oldu. Bunun devam etmesi bekleniyor.

En sıcak sekiz yıl 2015’ten bu yana yaşandı ve 2016, 2019 ve 2020 ilk üçü oluşturdu. 2016 yılında olağanüstü güçlü bir El Niño olayı meydana geldi ve bu olay, rekor küresel sıcaklıkların oluşmasına katkıda bulundu.

W

WMO, küresel deniz ağlarındaki gözlem sahalarından, gemilerden ve şamandıralardan elde edilen iklimsel verilere dayalı veri kümelerini kullanır. Bunlar; Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), NASA’nın Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü (NASA GISS), Birleşik Krallık Met Office Hadley Center ve East Anglia Üniversitesi İklim Araştırma Birimi (HadCRUT) ve Berkeley Earth grubu olarak ifade edilebilir..

WMO ayrıca Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi ve onun Copernicus İklim Değişikliği Servisi ve Japonya Meteoroloji Ajansı’ndan (JMA) alınan yeniden analiz veri setlerini de kullanır. Yeniden analiz, atmosferin eksiksiz bir yeniden analizini üretmek için bir hava modeli kullanarak uydular da dahil olmak üzere milyonlarca meteorolojik ve deniz gözlemini birleştirir. Gözlemlerin modellenmiş değerlerle birleşimi, kutup bölgeleri gibi verinin az olduğu alanlarda bile dünyanın her yerindeki herhangi bir yerdeki ve herhangi bir zamanda sıcaklıkların tahmin edilmesini mümkün kılar.

2022, Berkeley Earth veri setinde ve ERA5 ve JRA-55 yeniden analizinde nominal olarak en sıcak 5. yıl olarak derecelendirildi. HadCRUT5, NOAAGlobalTemp ve NASAGISTEMP veri setlerinde en sıcak 6. yıl olarak sıralandı. Bununla birlikte, en sıcak 4. ve 8. yıl arasındaki sıcaklık farklarının nispeten küçük olduğunu belirtmekte fayda var.

Bu veri kümeleri arasındaki küçük farklar, ortalama küresel sıcaklığın hesaplanmasındaki hata payını da gösterir.

Sıcaklık rakamları, Nisan 2023’te yayınlanacak olan 2022’deki İklimin Durumu hakkındaki nihai WMO raporuna dahil edilecek. Bu, tüm temel iklim göstergeleri ve seçilen iklim etkileri hakkındaki bilgileri içerir ve Kasım 2022’de yayınlanan geçici bir raporu günceller.

Paris Anlaşması, küresel ortalama sıcaklıktaki artışı sanayi öncesi seviyelerin 2°C üzerinde tutmayı amaçlarken, sıcaklık artışını sanayi öncesi seviyelerin 1,5°C üzerinde sınırlama çabalarını sürdürüyor. Sanayi öncesi (1850-1900) seviyelerin 1,14 [1,02 ila 1,27] °C üzerinde, 2013-2022 on yıllık dönemi için küresel ortalama sıcaklık, Paris Anlaşması’nın engellemeye çalıştığı sıcaklık artışının alt sınırına şimdiden yaklaşıyor.

La Niña, tropikal atmosferik sirkülasyondaki değişikliklerle birlikte, orta ve doğu ekvatoral Pasifik Okyanusu’ndaki okyanus yüzey sıcaklıklarının büyük ölçekli soğumasını ifade eder. Genellikle hava ve iklim üzerinde El Niño’nun tersi etkilere sahiptir. La Niña’nın geçici bir küresel soğuma etkisi vardır.

2022’de Küresel İklimin Durumu hakkında daha fazla güncelleme içeren nihai rapor, Nisan ayında “Dünya Günü” vesilesiyle yayınlanacak ve başlatılacaktır.

TMMOB

METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI

KAYNAK: WMO