Yaz Mevsiminin extremleri : Yüksek Sıcaklar, Yangınlar ve Seller
Şiddetli yağışlar, Batı Avrupa’da yüzlerce can kaybına neden olan yıkıcı sellerin oluşmasına neden oldu. İskandinavya’nın bazı kısımlarında ise yoğun bir sıcak hava dalgası yaşanıyor. Sibirya’dan gelen dumanlar Alaska’daki hava kalitesini bile etkiliyor. Kuzey Amerika’nın batı bölgelerinde yaşanan benzeri görülmemiş sıcaklıklar şiddetli orman yangınlarına neden olmaktadır.
Hızlı ilişkilendirme çalışmaları, Amerika Birleşik Devletleri’nin batısında ve Kanada’da kaydedilen benzeri görülmemiş sıcak hava dalgası olayları ile insan kaynaklı iklim değişikliği arasındaki açık bağlantıyı gösterirken, tüm kuzey Yarımküre’deki hava durumu modelleri, bu yaz alışılmadık bir gezegensel dalgalı model göstermektedir. Bu durum kuzey yarım kürede; benzeri görülmemiş sıcaklık, kuraklık, soğuk ve yağışlı hava koşullarının oluşmasına neden oldu. WMO İklim İzleme ve Politika Bölümü başkanı Dr Omar Baddour, yaz mevsiminin bu büyük çaplı rahatsızlığının Kuzey Kutbu’ndaki ısınma ve okyanustaki ısı birikimi ile bağlantısının araştırılması gerektiğini söyledi.
Avrupa Selleri
Batı Avrupa’nın bazı bölgeleri, zaten önceki günlerde oluşan yağışlar ile doygunluğa ulaşan topraklarda 2 gün (14 ve 15 Temmuz) içinde 2 aylık yağış aldı. Belçika, Hollanda, Lüksemburg ve Almanya’nın en çok etkilenen bölgelerinde şiddetli yağmurdan sonra en üstteki 1 metrelik toprak tamamen doymuş halde ve kapasitesinin çok üzerinde nemli idi.
Avrupa’da selden en çok etkilenen ülkeler Almanya ve Belçika oldu. Yetkililer en az yüz kişinin öldüğünü ve çok sayıda kişinin de sular altında kaldığı veya sürüklendiği için kayıp olduğunu bildirdi. Çöken evlerin ve toprak kaymalarının görüntüleri suların gücünü gösterdi.
Çöken evler ve yaygın sel baskınlarıyla en kötü etkilenen bölgelerden biri olan Almanya’nın Rheinland Pfalz eyaletinin başkanı Malu Dreyer, “Bu bir felaket. Ölüler var, kayıplar var ve bir çok insan hala tehlikede” diyor.
Alman ulusal meteoroloji servisi DWD’ye göre, 14 ila 15 Temmuz arasındaki 24 saatte yaklaşık 100 ila 150 mm yağış meydana geldi. Rheinbach-Todenfeld (Kuzey Ren-Vestfalya) meteoroloji istasyonu 158 mm, ardından 154 mm ile Köln-Stammheim (Kuzey Ren-Vestfalya), 147 mm ile Klein-Altendorf (Rhineland-Pfalz) ve Kall- Sistig (Kuzey Ren- Westphalia) 145 mm yağış aldı.
Etkilenen ülkelerde, ulusal meteorolojik ve hidrolojik hizmetler, insanları hayati tehlike konusunda uyarmak için üst düzey Kırmızı Alarmlar da dahil olmak üzere çok sayıda uyarı yayınladı.
Bu durum, Almanya üzerinde kurulmuş olan neredeyse durağan bir düşük basınçlı hava sistemi nedeniyle oldu. Bu kararsız, baroklinik sistem genellikle sınırlı bir bölge üzerinde yavaş hareket eder ve yoğun yağışa yol açar.
Lüksemburg, Hollanda ve İsviçre ile kuzeydoğu Fransa’nın bazı bölgeleri de kötü etkilendi.
İsviçre’de MeteoSwiss, yüksek su seviyelerini kritik olarak nitelendirdi. En üst Seviye 5 olan sel uyarısı Biel, Thun ve Vierwaldstattersee gölleri için ve Brienz Gölü, Basel yakınlarındaki Ren Nehri ve Zürih Gölü için seviye 4 için verildi.
Yüksek nüfuslu bir kentsel alana kısa bir süre içinde yaklaşık 70 mm yağış düştüğü için, ani sel Londra’nın ulaşım ağını felç etti.
Sıcak hava dalgası
Orta Avrupa ölümcül sellere maruz kalırken, Kuzey Avrupa uzun süreli bir sıcak hava dalgasının etkisinde.
Fillandiya Meteoroloji Institute ‘ye göre Finlandiya, rekor düzeydeki en sıcak koşulları Haziran’ ayında yaşadı. Ve yüksek sıcaklıklar Temmuz’a kadar uzandı. Güney Finlandiya’da bulunan Kouvola Anjala, 25°C’nin üzerinde sıcaklıkları art arda 27 gün gördü. Bu durum 1961’den beri Finlandiya’daki en uzun sıcak hava dalgası olarak kayıtlara geçti
Lappeenranta Hiekkapakka ve Porvoo Kalbådagrund’da sıcaklık 24.2°C’nin (minimum 12 saat) altına düşmedi. Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü’ndeki araştırmacılara göre, her iki gözlemde Finlandiya’da şimdiye kadar kaydedilen en sıcak geceyi ilişkilendiriyor.
Finlandiya meteoroloji servisine göre gözlem kayıtlarının 20 yıl önce başladığı , Baltık Denizi’ndeki Finlandiya Körfezi, 14 Temmuz’da 26,6°C’ ile rekor kırdı.
Batı ABD ve Kanada da sıcaktan etkilendi ve geçen hafta sonu ABD’deki en son sıcak hava dalgasında birçok rekor kırıldı. örneğin Las Vegas, Utah’ın yaptığı gibi tüm zamanların rekorunu 117°F (47.2°C) ile kırdı.
ABD Ulusal Hava Durumu Servisi, 16 Temmuz’da Kuzeybatı Pasifik’te sıcak dalgası ve aşırı sıcaklıklar konusunda yeni uyarılar yayınladı.
Mega kuraklık koşulları, çok kuru ekoloji ve sıcak hava dalgaları, bu yıl batı ABD’de ve ayrıca batı ve orta Kanada’da aşırı orman yangınlarının ortaya çıkmasına neden oldu.
İklim Değişikliği atfı
İklim değişikliği aşırı hava olaylarının sıklığını arttırmakta ve pek çok tekil olayın küresel ısınmayla daha da kötüleştiği göstermektedir.
Önde gelen iklim bilimcilerinden oluşan uluslararası bir ekip tarafından yapılan hızlı bir ilişkilendirme analizine göre, Haziran ayının sonunda ABD ve Kanada’nın bazı bölgelerinde rekor kıran sıcak hava dalgasını, insan kaynaklı iklim değişikliğinin etkisi olmadan neredeyse imkansız olurdu. Sera gazı emisyonlarının neden olduğu iklim değişikliği, sıcak hava dalgasının gerçekleşmesi ihtimalini en az 150 kat arttırmaktadır.
Atmosfer ısındıkça daha fazla nem tutar, bu da fırtınalar sırasında daha fazla yağmur yağacağı anlamına gelir ve sel riskini artırır.
İngiltere Met Office, Londra’daki yoğun yağışla aynı zamana denk gelen İngiltere’de aşırı sıcak günler, yoğun yağış ve çok soğuk koşullar gibi yüksek etkili hava koşullarının farklı küresel ısınma seviyelerinde nasıl etkilenebileceğini inceleyen yeni bir çalışma yayınladı.
İklim Değişikliği dergisinde yayınlanan çalışma, küresel ısınma seviyesi ne kadar yüksek olursa, sıklık veya şiddette öngörülen artışın veya her ikisinin de Birleşik Krallık’ta sıcak hava, kuraklık ve sel için daha güçlü olacağını ortaya koydu. Bu yüksek etkili hava olayları, Birleşik Krallık genelinde sağlık, ulaşım, tarım ve enerji gibi sektörleri etkileyen önemli aksamalara neden olabilir.
İngiltere’de şiddetli hava uyarılarına yol açan yüksek etkili şiddetli yağışların gün sayısı yılda üç gün artabilir
Şu anda, İngiltere ve Galler’de nehir taşmasına yol açabilecek yoğun ve uzun süreli yağışlarla yılda yaklaşık 7 gün (6-9 gün aralığında) idi.. Küresel sıcaklıkta 4.0°C’lik bir artışla bu, yılda 11 güne (10-13 gün arası) yükselebilir. .
Küresel sıcaklıktaki 2.0°C’lik bir artışın altında İngiltere ve Galler’in 9 gün (8-10 gün aralığında) yoğun ve uzun süreli yağış alması bekleniyor.
IPCC Özel Raporu 1.5°C Küresel Isınma, insan kaynaklı küresel ısınmanın iklim sisteminde zaten çok sayıda gözlemlenen değişikliğe neden olduğunu belirtmektedir. Yaklaşık 0,5°C’lik küresel ısınmanın meydana geldiği zaman aralıklarında bazı iklim ve hava aşırılıklarının yoğunluğu ve sıklığındaki eğilimler tespit edilmiştir. Değişiklikler, hem kara hem de okyanus sıcaklıklarındaki artışların yanı sıra çoğu kara bölgesinde daha sık görülen sıcak hava dalgalarını içerir. Ayrıca, insan kaynaklı küresel ısınmanın küresel ölçekte yoğun yağış olaylarının sıklığında, yoğunluğunda ve/veya miktarında bir artışa yol açtığına dair önemli kanıtlar vardır.
Birçok bölgede aşırı sıcaklıkların artması, birkaç bölgede sıklık, yoğunluk ve/veya yoğun yağış miktarındaki artışlar dahil olmak üzere, sanayi öncesi seviyelere kıyasla 1,5°C’ye kadar küresel ısınmada bile iklimde çeşitli bölgesel değişikliklerin meydana geldiği değerlendirilmektedir. .
TMMOB
METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI
KAYNAK: WMO
Son Yorumlar